Бо қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
тасдиқ шудааст
БАРНОМАИ ИСЛОҲОТИ НИЗОМИ АДОЛАТИ СУДӢ НИСБАТИ КЎДАКОН
БАРОИ СОЛҲОИ 2017-2021
- кўдакони ба синни ҷавобгарии ҷиноятӣ расидае, ки ҳуқуқвайронкунӣ содир намудаанд;
- кўдакони ба синни ҷавобгарии ҷиноятӣ нарасидае, ки кирдори ҷиноятиро содир намудаанд;
- кўдакони шоҳид ё ҷабрдидаи ҷиноят ва зўроварӣ.
- ҳангоми пурсиши кўдакон иштироки ҳатмии адвокат, намояндаи қонунӣ, омўзгор ва ё равоншинос ҳатмӣ мебошад;
- пурсиши гумонбаршуда, айбдоршавандаи ноболиғ наметавонад дар як рўз бетанаффус зиёда аз 2 соат ва дар маҷмўъ бештар аз 4 соат давом ёбад;
- ҳангоми қабули кўдак ба ҳар ҷое, ки аз ҷомеа дар алоҳидагӣ нигоҳ дошта мешавад, муоинаи тиббии кўдак гузаронида мешавад;
- синну соли ҳадди ақал барои таъқиби ҷиноятӣ аз 14-солагӣ муайян карда шудааст;
- муҳлати ниҳоии тафтиши парвандаҳои ҷиноятӣ нисбати кўдак то 6 моҳ муқаррар карда шудааст;
- муҳлати ниҳоии аз озодӣ маҳрум намудани кўдак то 12 сол муқаррар шудааст.
- кўдакони ҳуқуқвайронкунанда (гумонбаршуда, айбдоршаванда ва судшаванда) тибқи қонунгузории ҷумҳурӣ ҳуқуқи дастрасӣ ба ёрии ҳуқуқии ройгонро доранд. Аммо дар амалия барои таъмини ёрии ҳуқуқии саривақтӣ ва хизматрасонии иҷтимоӣ мушкилиҳо ҷой доранд;
- дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷомеаи шаҳрвандӣ барои пешниҳоди хизматрасонӣ вобаста ба дастгирии иҷтимоӣ барои кўдакони ҳуқуқвайронкунанда ва дар таҳияи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ дар соҳаи адолати судӣ нисбати кўдакон ба таври фаъол ҷалб карда нашудааст;
- вобаста ба ташкили таъмини ҳимояи кўдакони шоҳид ё ҷабрдидаи ҷиноят ва зўроварӣ маълумоти оморӣ вуҷуд надорад, дар ҳоле ки ин гуруҳи кўдакон ба ёрӣ ва дастгирии дахлдор на камтар аз кўдакони ҳуқуқвайронкунанда эҳтиёҷ доранд.
- таҳкими ҳамоҳангсозӣ ва мониторинг дар низоми адолати судӣ нисбати кўдакон;
- коҳиш додани шумораи содиршавии ҷиноятҳои такрории кўдакон бо роҳи вокуниши самаранок ба талаботи ҳар як кўдак дар алоҳидагӣ;
- таъсис додани низоми нисбати кўдакон некхоҳонаи адолати судӣ, ки ҳуқуқи онҳоро дар қонунгузорӣ ва амалия ҳифз намояд;
- таҳияи барномаҳои самаранок оид ба офиятбахшӣ ва ҳамгироии кўдакон ба ҷомеа.
- дар сатҳи вазорату идораҳои дахлдор беҳтар намудани ҳамоҳангсозӣ ва мониторинги низоми адолати судӣ нисбати кўдакон;
- ташкили низоми некхоҳонаи адолати судӣ нисбати кўдакон, инчунин таъмини муносибати сазовор нисбати кўдакони ҳуқуқвайронкунанда, эҳтироми ҳуқуқ ва шаъну эътибори онҳо;
- рушди хизматрасонӣ вобаста ба таъминоти иҷтимоӣ ва офиятбахшӣ дар муассисаҳои шакли пўшида ва нимпўшида бо мақсади дастгирии самаранок ва мусоидат барои ҳамгироии бомуваффақияти кўдакон ба ҷомеа баъди баромадан аз муассиса;
- рушд ва таъмини хизматрасонии иҷтимоӣ ва равонии кўдаконе, ки шоҳид ё ҷабрдидаи ҷиноят ва зўроварӣ мебошанд.
- чораҳои дорои хислати пешгирикунанда ҳамчун усули асосӣ дар низоми адолати судӣ нисбати кўдакон;
- офиятбахшӣ ва ҳамгироӣ ҳамчун ҳадафи аввалиндараҷаи ҳамаи чораҳои ҷавобӣ нисбати кўдакони ҳуқуқвайронкунанда;
- таъмини чораҳои алтернативии таъсиррасонӣ нисбати кўдакони ҳуқуқвайронкунанда бо мақсади раҳоии онҳо аз низоми расмии адолати судии ҷиноятӣ;
- пеш ва баъд аз мурофиаи судӣ аз озодӣ маҳрум намудани кўдакони ҳуқуқвайронкунанда ҳамчун чораи истисноӣ ва ба муҳлати кўтоҳтарини ҷоиз.
- мутобиқ намудани қонунгузории соҳаи адолати судӣ нисбати кўдакон ба меъёрҳо ва стандартҳои байналмилалӣ;
- омўзонидани кормандони мақомот ва муассисаҳои давлатӣ вобаста ба риояи ҳуқуқҳои кўдакон;
- ислоҳоти муассиоаҳои махсусгардонидашудаи шакли пўшида ва нимпўшида бо мақсади ба меъёрҳо ва стандартҳои байналмилалӣ мутобиқ намудани муносибат ва ғамхорӣ нисбати кўдакон;
- беҳтаргардонии иттилоотонии аҳолӣ вобаста ба масъалаҳои адолати судӣ нисбати кўдакон;
- таъсис додани низоми некхоҳонаи адолати судӣ нисбати кўдакон.
Замима
Замима
ба Барномаи
ислоҳоти низоми адолати
судӣ нисбати кӯдакон барои
солҳои 2017-2021
Нақшаи амалҳо
оид ба иҷрои Барномаи ислоҳоти низоми адолати судӣ нисбати кӯдакон
барои солҳои 2017-2021
№ |
Намуди фаъолият |
Муҳлати иҷро |
Мақомоти масьул |
Натиҷа |
|
1 |
2 |
4 |
3 |
1. Фаъолияти ҳамоҳангоозӣ |
||||
1 |
Муайян намудани шахсони масъул аз ҷониби вазорату идораҳои дахлдор барои амалӣ гардонидани Барномаи ислоҳоти низоми адолати судӣ нисбати кӯдакон барои солҳои 2017-2021 ва пешниҳоди шахсони мазкур ба гурӯҳи кории байниидоравӣ |
Июли соли 2017 |
Вазоратҳои адлия, корҳои дохилӣ, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, маориф ва илм, меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ, Суди Олӣ, Прокуратураи генералӣ, Ваколатдор оид ба ҳуқуқи инсон, Агентии омор |
Гурӯҳи кории байниидоравӣ вобаста ба масъалаҳои ислоҳоти низоми адолати судӣ нисбати кӯдакон аз ҳисоби намояндагони вазорату идораҳо таъсис дода шуд |
2 |
Гузаронидани мулоқоти аъзои гурӯҳи корӣ оид ба масъалаҳои ислоҳоти низоми адолати судӣ нисбати кӯдакон |
2 маротиба дар як сол ва ҳангоми зарурат |
Вазоратҳои адлия, корҳои дохилӣ, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, маориф ва илм, меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ, Суди Олӣ, Прокуратураи генералӣ, Ваколатдор оид ба ҳуқуқи инсон, Агентии омор |
Мулоқоти аъзои гурӯҳи корӣ оид ба масъалаҳои ислоҳоти низоми адолати судӣ нисбати кӯдакон гузаронида шуд |
3 |
Ба нашр расонидани натиҷаҳои мониторинг оид ба рафти иҷрои Барномаи мазкур |
2017-2021 (як маротиба дар ду сол) |
Вазоратҳои адлия, корҳои дохилӣ, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, маориф ва илм, меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ, Суди Олӣ, Прокуратураи генералӣ, Ваколатдор оид ба ҳуқуқи инсон, Агентии омор |
Натиҷаҳои мониторинг оид ба рафти иҷрои Барномаи мазкур нашр гардиданд |
4 |
Таъсиси механизми ҷамъоварии маълумоти оморӣ оид ба кӯдакони ҳуқуқвайронкунанда, шоҳид ё ҷабрдидаи ҷиноят ва зӯроварӣ |
2017-2019 |
Прокуратураи генералӣ. суди Олӣ, вазоратҳои корҳои дохилӣ, адлия, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, маориф ва илм, меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ, иттифоқи адвокатҳо |
Механизми ҷамъоварии маълумоти оморӣ оид ба кӯдакони ҳуқуқвайронкунанда, шоҳид ё ҷабрдидаи ҷиноят ва зӯроварӣ ва зӯроварӣ таъсис дода шуд |
2. Қонунгузорӣ дар соҳаи адолати судӣ нисбати кӯдакон |
||||
5 |
Гузаронидани таҳлили қонунгузорӣ (аз ҷумла санадҳои зерқонунӣ-дастурамалҳо ва ғайра) вобаста ба ислоҳоти низоми адолати судӣ нисбати кӯдакон, аз ҷумла кӯдакони шоҳид ё ҷабрдидаи ҷиноят ва зӯроварӣ |
2017-2018 |
Вазоратҳои адлия, корҳои дохилӣ, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, маориф ва илм, меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ, Суди Олӣ, Прокуратураи генералӣ, Ваколатдор оид ба ҳуқуқи инсон |
Таҳлили қонунгузорӣ вобаста ба ислоҳоти низоми адолати судӣ нисбати кӯдакон, аз ҷумла кӯдакони шоҳид ё ҷабрдидаи ҷиноят ва зӯроварӣ гузаронида шуд |
6. |
Баррасии масъалаи ворид махсусомӯзонидашуда кӯдакон; - кӯдаки дастгиршуда дар - кам кардани муҳлати - тартиби фавран огоҳ - дар алоҳидагӣ нигоҳ дигар муассисаҳо интиқол додан); - равон намудани кӯдакон - ҳуҷраҳои хайрхоҳона барои пурсиши кӯдак дар судҳо ва мақомоти тафтишотӣ
|
2017-2019 |
Прокуратураи генералӣ, вазоратҳои корҳои дохилӣ, адлия, маориф ва илм, меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ, Суди Олӣ, Ваколатдор оид ба ҳуқуқи инсон
|
Тағйиру иловаҳои дахлдор ба кодексҳои мурофиавии ҷиноятӣ ва ҳуқуқвайронкунии маъмурӣ ворид карда шуданд
|
7 |
Баррасии масъалаи ворид намудани тағйиру иловаҳо ба Кодекси иҷрои ҷазои ҷиноятии Ҷумҳурии Тоҷикистон вобаста ба танзими масъалаҳои зерин: - манъи ҷойгиркунии кӯдак дар тавқифгоҳҳои (изоляторҳои) интизомӣ; - ташхиси ҳатмии кӯдакон аз ҷониби кормандони тиббии мустақил ҷиҳати муайян намудани нишонаҳои зӯроварӣ, татбиқи шиканҷа ва муносибати бераҳмона нисбати онҳо |
2017-2019 |
Вазоратҳои адлия, корҳои дохилӣ, тандурустӣ ва хифзи иҷтимоии аҳолӣ, маориф ва илм, меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ, Суди Олӣ, Прокуратураи генералӣ, Ваколатдор оид ба хуқуқи инсон |
Ба Кодекси иҷрои ҷазои ҷиноятии Ҷумҳурии Тоҷикистон тағйиру иловаҳои дахлдор ворид карда шуданд |
8 |
Баррасии масьалаи ворид намудани тағйиру иловаҳо ба Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи тартиб ва шароити дар ҳабс нигоҳ доштани гумонбаршуда, айбдоршаванда ва судшаванда" вобаста ба танзими масъалаҳои зерин: - манъи пурраи якҷоя нигоҳ доштани кӯдакон бо калонсолон; - ташхиси ҳатмии кӯдакон аз ҷониби кормандони тиббии мустақил ҷиҳати муайян намудани нишонаҳои зӯроварӣ, татбиқи шиканҷа ва муносибати бераҳмона нисбати онҳо; - манъи ҷойгиркунии кӯдак дар тавқифгоҳҳои (изоляторҳои) интизомӣ |
2017-2019 |
Вазорати корҳои дохилӣ, адлия, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, маориф ва илм, меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ, Суди Олӣ, Прокуратураи генералӣ, Ваколатдор оид ба ҳуқуқи инсон |
Ба Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи тартиб ва шароити дар ҳабс нигоҳ доштани гумонбаршуда, айбдоршаванда ва судшаванда" тағйиру иловаҳои дахлдор ворид карда шуданд |
9 |
Баррасии масъалаи ворид намудани тағйиру иловаҳо ба Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи таҳсилоти иловагӣ" ва Низомномаи намунавӣ дар бораи муассисаҳои таҳсилоти иловагии Ҷумҳурии Тоҷикистон вобаста ба танзими масъалаҳои зерин: - таъсиси хадамоти иҷтимоӣ дар назди комиссияҳо оид ба ҳуқуқи кӯдак дар шаҳру ноҳияҳои ҷумҳурӣ; - омӯзондан ва тайёр намудани кормандони иҷтимоӣ, омӯзгорон ва равоншиносон барои кор бо кӯдакон дар низоми адолати судӣ нисбати кӯдакон |
2017-2020 |
Вазорати маориф ва илм, мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, вазоратҳои адлия, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ |
Ба Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи таҳсилоти иловагӣ" ва Низомномаи намунавӣ дар бораи муассисаҳои таҳсилоти иловагии Ҷумҳурии Тоҷикистон тағйиру иловаҳои дахлдор ворид карда шуданд |
3. Такмили ихтисоси кормандони мақомоти дахлдор |
||||
10 |
Таҳия ва ҷорӣ намудани нақшаҳои тайёрии касбии ҳатмӣ вобаста ба ҳуқуқҳои кӯдак барои кормандони мақомоти ҳифзи ҳуқуқ ва муассисаҳои пенитенсиарӣ |
2017 |
Вазоратҳои корҳои дохилӣ, адлия, Суди Олӣ, Прокуратураи генералӣ |
Нақшаҳои дахлдор таҳия ва ҷорӣ карда шуданд |
11 |
Омӯзонидани кормандони Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон, аз ҷумла нозирони минтақавӣ, муфаттишон ва ваколатдорони оперативии милитсия вобаста ба адолати судӣ нисбати кӯдакон |
мунтазам |
Вазорати корҳои дохилӣ |
Куроҳои омӯзишӣ гузаронида шуданд |
12 |
Такмили ихтисоси адвокатҳо дар соҳаи ҳифзи ҳуқуқҳои кӯдак ва омӯзонидану тайёр намудани адвокатҳои махсус дар заминаи машваратгоҳҳои ҳуқуқӣ дар марказҳои шаҳр ва вилоятҳои ҷумҳурӣ |
2017-2019 |
Иттифоқи адвоктҳо, Вазорати адлия |
1. Курсҳои такмили ихтисоси адвокатҳо гузаронида шуданд; 2. Адвокатҳои дахлдор омӯзонида ва тайёр карда шуданд |
13 |
Такмили иқтидори судяҳо дар соҳаи адолати судӣ нисбати кӯдакон тавассути чорабиниҳои омӯзишӣ ва ба барномаи Маркази таълимии судяҳои назди Суди Олӣ ворид намудани мавзӯъ вобаста ба адолати судӣ нисбати кӯдакон |
мунтазам |
Суди Олӣ |
Ба барномаи Маркази таълимии судяҳои назди Суди Олӣ мавзӯъ вобаста ба адолати судӣ нисбати кӯдакон ворид карда шуд |
4. Пешгирӣ, офиятбахшӣ ва ҳамгироӣ |
||||
14 |
Омӯзиши масъалаи имконияти таъсиси хадамоти шартан татбиқнамоӣ барои кӯдакони ҳуқуқвайронкунанда |
2017-2018 |
Вазоратҳои адлия, корҳои дохилӣ |
Имконияти таъсиси хадамоти шартан татбиқнамоӣ барои кӯдакони ҳуқуқвайронкунанда |
15 |
Гузаронидани таҳдил оид ба нақши равоншинос дар низоми адолати судӣ нисбати кӯдакон |
2017-2018 |
Вазоратҳои маориф ва илм, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ |
Таҳлил оид ба нақши равонпшнос дар низоми адолати судӣ нисбати кӯдакон гузаронида шуд |
16 |
Таҳияи барномаҳои пешгирикунанда дар ҳамаи муассисаҳои таълимӣ бо мақсади огоҳонии ҳуқуқвайронкунӣ байни кӯдакон |
2017-2019 |
Вазоратҳои маориф ва илм, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ, корҳои дохилӣ, адлия, Прокуратураи генералӣ |
Барномаҳои пешгирикунанда дар ҳамаи муассисаҳои таълимӣ таҳия карда шуданд |
17 |
Баррасии масъалаи ворид намудани тағйиру иловаҳо ба Низомномаи намунавии муассисаҳои таҳсилоти иловагии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷиҳати пешбинӣ намудани хизматрасониҳои зарурӣ барои кӯдакони ҳуқуқвайронкунанда |
2017-2018 |
Вазоратҳои маориф ва илм, корҳои дохилӣ, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ, адлия, Суди Олӣ, Прокуратураи генералӣ |
Масъалаи таҷдиди назар намудани Низомномаи намунавии муассисаҳои таҳсилоти иловагии Ҷумҳурии Тоҷикистон баррасӣ карда шуд |
18 |
Омода намудани ҳуҷраҳои нави хайрхоҳона барои пурсиши кӯдакон дар судҳо ва мақомоти тафтишотӣ |
2017-2019 |
Суди Олӣ, Вазорати корҳои дохилӣ, Прокуратураи генералӣ |
Ҳуҷраҳои нави хайрхоҳона барои пурсиши кӯдакон омода карда шуданд |
5. Ислоҳоти муассисаҳои шакли пӯшида ва нимпӯшида |
||||
19 |
Таҳлили шароити нигоҳдории кӯдакон дар муассисаҳои шакли пӯшида ва нимпӯшида |
мунтазам |
Вазоратҳои адлия, корҳои дохилӣ, маориф ва илм, тандурустӣ ва ҳифзи иҷгимоии аҳолӣ, меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ, Прокуратураи генералӣ, Ваколатдор оид ба ҳуқуқи инсон |
Таҳлили шароити нигоҳдории кӯдакон дар ҳамаи муассисаҳои шакли пӯшида ва нимпӯпшда гузаронида шуд |
20 |
Такмили ихтисоси ҳайати кормандони муассисаҳои шакли пӯшида ва нимпӯшида, ки бо кӯдакон кор мекунанд |
мунтазам |
Вазоратҳои адлия, корҳои дохилӣ, маориф ва илм, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ, Прокуратураи генералӣ |
Курсҳои такмили ихтисоси кормандони муассисаҳои шакли пӯшида ва нимпӯшида, ки бо кӯдакон кор мекунанд, гузаронида шуданд |
21 |
Таҳия, қабул ва амалигардонии барномаҳо вобаста ба пешгирӣ ва офиятбахшии кӯдакони ҳуқуқвайронкунанда дар асоси арзёбии эҳтиёҷ ва талаботи инфиродии онҳо |
мунтазам |
Вазоратҳои адлия, корҳои дохилӣ, маориф ва илм, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ |
Барномаҳои дахлдор таҳия, қабул ва амалӣ шуданд |
22 |
Баррасии масъалаи ба воҳиди кории кормандони хадамоти нозироти корҳои ислоҳии иҷрои ҷазои ҷиноятӣ ворид намудани воҳиди кории нозири кор бо кӯдакон аз ҳисоби шумораи кормандони мавҷуда |
2017-2018 |
Вазорати адлия |
Масъалаи ба воҳиди кории кормандони хадамоти нозироти корҳои ислоҳии иҷрои ҷазои ҷиноятӣ ворид намудани воҳиди кории нозири кор бо кӯдакон баррасӣ карда шуд |